Elektrikli aletlerde sıkça kullanılan regülatör, çoğu cihazda bulunan önemli bir elemandır. Regülatörler, elektronik cihazların daha verimli kullanılmasına ve gerilimde oluşabilecek dengesizlikler sonucunda sistemlerin hasar almasını engellemeye yararlar. Bu yazımızda en çok kullanılan regülatör tiplerinden statik regülatör ile ilgili “Statik regülatör nedir?” ve “Statik regülatör nasıl çalışır?” sorularını cevaplayacağız.

 

Statik Regülatör Nedir?

 

Statik regülatör, şebekedeki ani voltaj düşmesini ve yükselmesini kontrol altına almaya yarayan bir elektronik cihazdır. Tamamen elektronik olan statik regülatörler, hassas elektronik cihazların dengesizlik durumlarında verimini kaybetmesini ve hasar görmesini engeller.

 

Statik regülatör; hareketli, mekanik parça içermez. Bu tür regülatörler tamamen yarı iletken tristör modül grupları ile üretilmiştir. Bu sebeple statik regülatörlere verilen bir diğer isim de elektronik regülatördür. Mikroişlemci ile regülatörün çıkış gerilimi sürekli örneklenir ve nominal değerden sapmalara göre DAA tekniğine göre uygun tristörler tetiklenerek çıkış gerilimi ayarlanır.

 

Özellikle motor tipi kalkış akımına ihtiyaç duyulan uygulamalarda statik regülatör kullanımına başvurulur. Bunun yanında CNC makineleri, matbaa makineleri, endüktif özellikteki makineler de statik regülatör kullanır.

 

Statik regülatör için regülasyon trafosu olarak uygun güçte oto trafo kullanılır. Herhangi bir arıza durumunda manuel bypass yapılarak şebekeden çalışmaya devam edilebilir. Statik regülatör avantajları arasında düzeltme hızı, boyut ve ağırlık avantajları bulunmaktadır.

 

Bunun yanında, statik regülatör, kullandığı teknolojiden ötürü harcadığı enerji ve çalışma mantığı açısından çok daha ekonomik bir regülatördür. Cihazlarınızda oluşacak herhangi bir düzensizliği olabildiğince kısa sürede regüle ederek sorunu ortadan kaldırır ve cihazlarınızın gerektiği gibi çalışmasını sağlar.

 

Statik Regülatör Nasıl Çalışır?

 

Statik regülatör, hızlı müdahale gerektiren bir sorun meydana gelebilecek cihazlarda kullanılır. Bu cihazlara tıbbi aletler, laboratuvar ekipmanları ve ölçüm cihazları örnek verilebilir.

 

Mikroişlemci ile regülatörün çıkış gerilimi sürekli örneklenir ve nominal değerden sapmalara göre DAA tekniğine göre uygun tristörler tetiklenerek çıkış gerilimi ayarlanır. Statik regülatör 20 milisaniyelik örnekleme periyodu sonrası karar verdiği için düzeltme süresi de 20 milisaniye olacaktır.

 

Statik Regülatör Nasıl Bağlanır? 

 

Statik regülatörlerde cihazın giriş-çıkış bağlantısı cihaz üzerinde verilen şemaya bağlı kalınarak yapılmalıdır. Elektrik panosundan 1 fazlı statik regülatörler için 1 faz ile nötr kablosu alınır ve arka paneldeki klemens grubuna bağlanır; 3 fazlı statik regülatörler için ise 3 faz ile nötr kablosu alınıp arka paneldeki klemens grubuna soldan itibaren L1-L2-L3 ve N olarak sırayla bağlanır, ardından beslenecek yükün nötr ve faz bağlantısı sırasıyla yapılır.

 

Statik Regülatör ile Servo Regülatör Arasındaki Farklar Nelerdir?

 

İki regülatör arasındaki fark genel olarak statik regülatörün daha hafif olması, daha hızlı voltaj düzenleme hızına sahip olması, içinde hareketli parça barındırmamasıdır. Bunun yanında servo regülatör ise, statik regülatöre göre daha ekonomiktir, her alanda denenmiş olduğu için daha geniş bir kullanım alanına sahiptir ve ev kullanımı için ideal sayılır.